«КҮМІС УНИВЕРСИТЕТ» ЖОО-НЫҢ ҮШІНШІ МИССИЯСЫН ЖҮЗЕГЕ АСЫРУ АЯСЫНДА
«КҮМІС УНИВЕРСИТЕТ» ЖОО-НЫҢ ҮШІНШІ МИССИЯСЫН ЖҮЗЕГЕ АСЫРУ АЯСЫНДА
Қазіргі уақытта жоғары оқу орындары өзара толықтыратын зияткерлік ресурстардың тасымалдаушысы ретінде адами капиталдың шоғырлануын қамтамасыз етеді. Табыс аумақтың зияткерлік капиталды және дағдылар мен шығармашылық сияқты материалдық емес активтерді қаншалықты тиімді пайдаланатындығына байланысты болады. Тиісті инфрақұрылымның болуы мен әлеуметтік-мәдени ортамен байланыс та маңызды.
Қазіргі заманғы жоғары оқу орындары жергілікті қоғамдастықпен белсенді өзара іс-қимыл жасайды; қалалық аумақтарды дамытады; волонтерлік қозғалысты қолдау арқылы қайырымдылық қызметпен айналысады; жаңа технологиялар мен инновацияларды енгізудің бастамашылары бола отырып, орнықты даму мақсаттарын іске асырады. Көптеген жобалар жоғары оқу орындарынан асып түседі.
Халықаралық практика жоғары оқу орындарының оқудан тыс осындай әлеуметтік қызметін «үшінші миссияға» жатқызады. Егер алғашқы екі миссия -білім беру және зерттеу қызметі – ішкі өмірге көбірек көңіл бөлсе, үшіншісі – қоғамдағы өзгерістерге бағытталған.
Жоғары оқу орындарында «үшінші миссияны» кеңейту мәселелері көптеген стейкхолдерлердің күн тәртібінде тұр. Оларға Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі, сарапшылық қоғамдастық, ұлттық даму институттары жатады.
Атап айтқанда, қазақстандық білім беруді трансформациялау аясында «күміс университеттердің» ашылуы life-long learning (өмір бойы оқыту) бағытын іске асыруға толық сәйкес келеді. Қазақстан Республикасының 2025 жылға дейінгі білім беруді дамыту тұжырымдамасында «кредиттік (жинақтаушы) оқыту жүйесінің тәжірибесіне негізделген және жаңа құзыреттер мен дағдыларды алуға мүмкіндік беретін ересек халықты өмір бойы оқыту моделін құру жоспарлануда» деп атап өтілді.
Айта кету керек, «Күміс университеттер» немесе «Үшінші дәуір университеттері» бүкіл әлемде жұмыс істейді және бұл қозғалыс бірнеше ондаған жылдар бойы жалғасып келеді. Әдетте, зейнетке шыққаннан кейін адамдарда бос уақыт көп, оны пайдалы өткізуге болады. «Күміс университеттердің» қызметі зейнеткерлер мен қарт адамдарға өмірдің жаңа мағынасын табуға, өзін-өзі көрсетуге және өзін-өзі жүзеге асыруға, өмірлік белсенділікті ұзартуға және қарым-қатынас шеңберін кеңейтуге көмектеседі. «Күміс университеттердің» басты мақсаты ретінде қарт адамдар үшін жаңа білім мен дағдыларды игеру, өзіне сенімділік алу және қаланың қоғамдық өміріне белсенді қатысу мүмкіндігі қарастырылатыны сөзсіз.
Рудный индустриялық институтында «үшінші миссияны» жүзеге асыру мақсатында 2021 жылдың қараша айында «Күміс университет» өз есігін ашты. «Күміс университет» жұмысы аясында жоғары оқу орны егде жастағы адамдарға қазіргі заманғы IT-технологияларды, шет тілдерін, ТКШ, құқықтық және қаржылық сауаттылықты арттыру курстарын қамтитын оқыту бағдарламалар қоржынын ұсынды.
Әзірленген бағдарламалар бойынша білім беру қызметі негізінен жаңа білім мен дағдыларды алуға бағытталған, мысалы:
ТКШ курсында – тұрмыстық мәселелерді шешуде білім алу;
IT-технологиялар бойынша курста – Мемлекеттік қызметтерді электрондық форматта алу үшін техникалық құрылғыларды пайдаланудың тиімділігі;
құқықтық білім курсында – қарапайым құқықтық мәселелерді шешу және т. б.
Қазіргі уақытта қалалық Ардагерлер кеңесі ұйымдастырған оқушылардың бірінші тобы ақпараттық сауаттылықты арттыру курстарынан өтуде. Бүгінгі балалар қолында смартфонмен дүниеге келеді, бірақ аға буын заманауи өмірден алшақтамас үшін жаңа технологияларды игеруге, тіпті белгілі бір мағынада олардың санасын қалпына келтіруге көп күш салуы керек.
Сонымен қатар, цифрландыру инфекция қаупінің таралуын бақылайтын құралдар арқылы пандемияға қарсы тұрудың шешуші тетігіне айналды. Пандемия, өз кезегінде, цифрлық алшақтық пен халықтың цифрлық сауаттылығының төмендігін көрсетті.
Қалыптасқан жағдайды ескере отырып, автоматтандыру, ақпараттық жүйелер және қауіпсіздік кафедрасының оқытушылары әзірлеген цифрлық сауаттылықты арттыру курсы Қазақстан Республикасының электрондық үкімет порталының сервистерімен («Е-әкімдік» АЖ, «Е-нотариат» АЖ, «Жеке тұлғалар» МДҚ, «Жылжымайтын мүлік тіркелімі» МДҚ, «ХҚКО» интеграцияланған АЖ және т.б.) егжей-тегжейлі танысуды, сондай-ақ күнделікті өмірдің түрлі міндеттерін шешу үшін дағдыларды алуды (дәрігерге жазылу, жеке кабинетте тіркелу, WhatsApp-қа хабарлама жіберу, Telegram, Facebook және Vkontakte-де чат-боттармен жұмыс істеу және т.б.) қамтиды.
Болашақта біз цифрлық шындықты игеруде студенттеріміз қарапайым іс-әрекеттер шекарасынан шығып, өз блогтарын жүргізе бастайды, бейнефильмдерді монтаждайды, ең бастысы, оқуды ыңғайсыздықсыз онлайн форматта жалғастырады деп үміттенеміз.
Болашақта денсаулығына байланысты күндізгі білім беру курстарына белсенді қатыса алмайтын зейнет жасындағы азмобильді азаматтар мен мүгедектігі бойынша зейнеткерлерге біз институттың жеке онлайн-алаңында орналасқан білім беру онлайн-курстарына тегін қол жеткізуді ұсынамыз. Онлайн курстардың форматы визуалды ақпараттың көп мөлшерін, өз бетінше жұмыс істеуге арналған тапсырмаларды, соның ішінде тесттерді, шығармашылық тапсырмаларды және өзара бағалау жаттығуларын қамтиды.
Сонымен қатар, біз «Күнделікті өмірдегі құқықтық білім» атты жаңа курс дайындадық, ол егде жастағы адамдардың құқықтық сауаттылығын арттыру, жеке дамуына мүмкіндік беру және күнделікті өмір сапасын жақсарту арқылы оларды әлеуметтік қорғауды қамтамасыз етуге бағытталған. Курс бағдарламасы азаматтық, тұрғын үй, жер құқығы, тұтынушылардың құқықтарын қорғау, салық және зейнетақы қатынастары, сондай-ақ іс жүргізу және өзге де құжаттарды жасау ерекшеліктері, мемлекеттік органдар мен соттарға жүгіну мәселелерін қамтиды.
Жасыратыны жоқ, көптеген адамдар шет тілін үйренуді, оқулықтар мен дискілерді сатып алуды мақсат етеді, бірақ күнделікті істерден шаршап, оқуды қайта-қайта кейінге қалдырады. Енді зейнетке шыққаннан кейін қарт адамдар алға қойған мақсаттарына оралуға мүмкіндік алды. Өйткені, олар үшін шет тілдерін оқыту курстары ашылды. Болашақта біз қарт адамдарға тілдік дайындық бойынша озық бағдарламаларда да өз білімдерін тереңдетуге және жетілдіруге мүмкіндік беруді жоспарлап отырмыз.
Әрине, «Күміс университет» аясында оқу аға буын адамдарының әлеуметтенуіне ықпал етеді және олардың кез-келген жастағы адамдарға тән жаңа білім алу қажеттілігін қанағаттандыруға мүмкіндік береді.
Ал жоғары оқу орны, осылайша, қалалық қоғамдастық үшін пайдалылық әлеуеті жоғары қызметті жүргізеді.
Біз институт оқшауланып өмір сүріп, «өздігінше» бола алмайтындығын нақты түсінеміз. Барынша ашықтық және қоғам мен қатысу өңірі алдында, бізбен өзара іс-қимыл жасасатын әрбір адам алдында жоғары жауапкершілік дәрежесі Рудный индустриялық институтының «үшінші миссиясының» негізгі құраушылары болып табылады.
